“Davlat tilini yanada rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-308-sonli qarorining mazmun mohiyati

 
 “Davlat tilini yanada rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi 
PQ-308-sonli qarorining mazmun mohiyati
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 2025-yil 20-oktabrda imzolangan 
PQ-308-sonli “Davlat tilini yanada rivojlantirishga oid qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi qarori mamlakatimiz sogʻlom milliy identitetini mustahkamlash, o‘zbek tilining jamiyatda keng va samarali qoʻllanilishini taʼminlash maqsadida qabul qilindi. Ushbu qaror davlat til siyosatida yangi bosqichni ochib, tilning nafaqat kundalik hayotda, balki ilm-fan, taʼlim, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va xalqaro aloqalarda ham nufuzini oshirishga qaratilgan muhim choralarni belgilaydi.
PQ-308-sonli qarorining maqsadlari va vazifalari
PQ-308-sonli qarori bir nechta strategik maqsadlar va vazifalarni o‘z ichiga oladi. Ularning har biri til siyosatini yanada samarali boshqarish va o‘zbek tilining rivojlanishiga ko‘maklashishni nazarda tutadi. 
Toʻliq va samarali davlat tilidan foydalanishni taʼminlash: Qarorga ko‘ra, mamlakatimizning ijtimoiy-siyosiy hayotining barcha sohalarida davlat tilidan keng va integratsiyalashgan foydalanish lozim. 
Taʼlimni takomillashtirish: Taʼlim muassasalarida o‘zbek tilini o‘qitish tizimini yaxshilash, shu jumladan ilm-fan tilida undan foydalanishni oshirish belgilangan. 
Til sofligi va lug‘at boyligini rivojlantirish: Davlat tilining tozaligini saqlash va leksik boyligini muntazam oshirib borish — muhim vazifalardan biridir. 
Zamonaviy texnologiyalarga integratsiya: Oʻzbek tilini axborot-kommunikatsiya texnologiyalari, shu jumladan sun’iy intellekt bilan uygʻunlashtirish va undan foydalanishni kengaytirish. 
Xalqaro nufuzi oshirish: Oʻzbek tilining xalqaro maydonda nufuzini kuchaytirish, xorijiy hamkorlikda tilimizning roli va foydalanishini kengaytirish. 
Tilni oʻrganishni ragʻbatlantirish: Mamlakatda istiqomat qilayotgan millat va elatlar, shuningdek, xorijdagi vatandoshlar uchun o‘zbek tilini oʻrganishga qulay shart-sharoitlar yaratish. 
 Qarorda maqsadlarga erishish uchun bir qator aniq chora-tadbirlar belgilangan. Quyida ularning eng muhimlari tahlil qilinadi.
Ta’lim va ilm-fan
•  Ta’lim tashkilotlarida o‘zbek tilini o‘qitish tizimini modernizatsiyalash, o‘quv dasturlarini takomillashtirish rejalashtirilgan. 
•  Ilmiy sohada o‘zbek tilidan foydalanishni ragʻbatlantirish: ilmiy maqolalar, tadqiqotlar va nashrlar o‘zbek tilida qayta ishlanishi kerakligi ko‘zda tutilgan. Bu tilning ilm-fan tili sifatidagi maqomini oshirish imkonini beradi.
•  Davlat tilining lugʻat boyligi muntazam ravishda boyitiladi, yangi terminologiyalar yaratish va ulardan foydalanish qoʻllab-quvvatlanadi. 
 •  O‘zbek tilini zamonaviy axborot-kommunikatsiya platformalariga chuqur integratsiya qilish rejalashtirilgan. 
•  Sun’iy intellekt sohasidan foydalangan holda o‘zbek tilida algoritmik model va texnologiyalar yaratish: matnni tahlil qilish, nutqni tanib olish va tarjima tizimlarini rivojlantirish. Bu chora tilni raqamli davrda raqobatbardosh qilishga xizmat qiladi.
•  Raqamli resurslar va platformalarda o‘zbek tilida kontent yaratishni ragʻbatlantirish, davlat idoralarida, ommaviy axborot vositalarida, ilmiy va ta’lim yoʻnalishlarida elektron hujjatlar va ma’lumotlarni o‘zbek tilida taqdim etish.
 •  Rahbarlar tarkibida “ma’naviyat va davlat tili” maslahatchisi lavozimini joriy etish: bu byurokratik tizimda til va madaniyat masalalariga alohida e’tibor qaratilishini anglatadi. 
•  Davlat organlarida ish yuritishda o‘zbek tilini mukammal qo‘llash tamoyillari mustahkamlanadi — hujjatlar, qarorlar, axborotlar va kommunikatsiya o‘zbek tilida olib borilishi lozimligi kuchaytiriladi.
•   Jamiyatda o‘zbek tilining qadriyat sifatida e’tirof etilishi uchun ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar oʻtkazish rejalangan: milliy til bayramlari, onlayn va oflayn davra suhbati, o‘zbek tili bo‘yicha musobaqalar.
 •   Oʻzbek tilining xalqaro nufuzi oshiriladi: diplomatik va ilmiy hamkorlikda tilimizdan foydalanish ragʻbatlanadi. 
•   Xorijda yashovchi vatandoshlar va boshqa millatlar uchun o‘zbek tilini o‘rganish imkoniyatlarini kengaytirish: onlayn kurslar, til markazlari, madaniy almashinuv dasturlari orqali tilni tarqatish. 
•   Xalqaro konferensiyalar, seminarlar va ilmiy tadqiqotlarda o‘zbek tilida ishtirok etishni ragʻbatlantirish, bu til orqali madaniy va ilmiy almashuvni kuchaytirish.
 
PQ-308-sonli qaror — Oʻzbekiston uchun davlat tilini rivojlantirish va milliy til siyosatini chuqurlashtirish yoʻnalishida strategik hujjatdir. Uning maqsadlari — tilni har tomonlama mustahkamlash, ilm-fan va taʼlimda uning mavqeini oshirish, zamonaviy texnologiyalarga integratsiyalashishi va xalqaro maydonda nufuzini kengaytirishdan iborat.